Beter Bouwen met Kwaliteitsborging

Bouwproject-overzicht.webp

Vraag 1

Is de aannemer / bouwer met het ingaan van de nieuwe omgevingswet verantwoordelijk voor het gebouw tot aan de sloop?

Antwoord 1

Jan Pieter van Dalen - Nee, de bouwer is verantwoordelijk dat hetgeen is aangevraagd voldoet aan het Bouwbesluit. Sommige voornamelijk constructieve eisen gelden voor bijv. 50 jaar, maar de bouwer is niet integraal verantwoordelijk tot aan sloop.


Vraag 2

In basis is de opdrachtgever verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging, maar zal de borging veelal neerleggen bij de bouwer. Klopt dat?

Stel de opdrachtgever laat alleen een Casco neerzetten door de aannemer, en coödineert de afbouw zelf. Moeten zij dan voor de afbouw een nieuwe borger contracteren? Kan de aannemer dan een certificaat afgeven voor alleen het casco?

Antwoord 2

Jan Pieter van Dalen - Aangezien de opdrachtgever vergunninghouder is, kan dezelfde borger de afbouwwerkzaamheden ook beoordelen, als onderdeel van zijn werkzaamheden. Alleen een certificaat (verklaring) voor het casco is niet mogelijk, wel kan je de demarcatie in goed overleg afspreken. NB. De verklaring kan dan pas worden ingediend bij de gemeente nadat de afbouwwerkzaamheden hebben plaatsgevonden.


Vraag 3

Hoe kun je als toeleverancier bijdragen aan de Wet kwaliteitsborging?

Antwoord 3

Robert Greidanus - Met behulp van Ed Controls kun je zelf informatie toevoegen door aan de tickets de juiste documentatie te hangen. Zo kun je dus aan een positie op een tekening (bijvoorbeeld de gevel) de product certificaten hangen. De aannemer kan dat vragen aan de toeleveranciers, maar andersom kan de toeleverancier dit ook delen met de aannemer. Leveranciers van bouwmaterialen kunnen ten behoeve van het borging dossier aan de aannemer en kwaliteitsborger o.a. KOMO attesten, TNO Certificaten, KIWA Certificaten, CE Markeringen, DOP Verklaringen of TUV Certificaten leveren.


Vraag 4

Kan Ed Controls alleen met een Woningborg vragenlijst koppelen of ook met alle andere instrumenten?

Antwoord 4

Robert Greidanus - Met Woningborg is een geautomatiseerde koppeling aanwezig. Met onze templates in de audit module kun je ook invulling geven aan de andere instrumenten, alleen is dat niet geautomatiseerd. Dus je moet altijd kijken of de vragenlijst ook overeenkomt met de gestelde eisen. Dat doe je dus aan de voorkant van het proces door over je keuringsplan inhoudelijk en op basis van frequentie na te denken.


Vraag 5

Is Woningborg ook BRL 5019 gecertificeerd?

Antwoord 5

Jan Pieter van Dalen - Nee, Woningborg heeft een eigen systeem die goedgekeurd is door de TLoKB (WKI).


Vraag 6

Helpt Ed Controls ook bij het vastleggen/opstellen van het dossier bevoegd gezag?

Antwoord 6

Robert Greidanus - Het dossier bevoegd gezag omvat alle fasen van het bouwproject en heeft betrekking op o.a. de veiligheid (constructieve- en brandveiligheid o.a.). Hierbij gaat het echt om het aantonen dat het bouwwerk voldoet aan alle (kwaliteits)eisen van het Bouwbesluit. Dat kun je dus door middel van de keuringen en checks doen die je met de ticket module en de audit module kunt vastleggen.


Vraag 7

Hoe draagt de architect actief bij aan kwaliteitsborging in vergelijking met de huidige bouwmethoden?

Antwoord 7

Jan Pieter van Dalen - De architect kan een erkende kwaliteitsborger worden, maar mag zijn/haar eigen werk niet borgen. Peer reviews als toetsend architect zijn mogelijk vanuit een rol als ‘externe borger’.


Vraag 8

Aan welke vereisten moet de vastlegging van het gerealiseerde dossier voldoen? Te denken aan verkenner mappen. Digitale systemen als Ed Controls zijn mooi, hoe is dit voor de toekomst te exporteren? Hoelang bewaar je deze gegevens, wat is hierin vereist? 

Antwoord 8

Robert Greidanus - Je kan op basis van de templates alle bijbehorende audits voor dat onderwerp exporteren. En deze in een ZIP file plaatsen. Ook kun je de tickets op basis van een label selecteren en deze exporteren, bijvoorbeeld "Wkb Wapening" en dan heb je in een keer een rapportage. 


Vraag 9

In hoeverre zijn KOMO product attesten belangrijk voor een bouwbedrijf?

Antwoord 9

Jan Pieter van Dalen - Een KOMO attest is voor de kwaliteitsborger een bewijs van kwaliteit mits het product wordt toegepast overeenkomstig de voorschriften. Dit wordt door de externe borger afgewogen. Is er geen attest beschikbaar, dan zal er dus meer inspanning moeten worden verricht om na te gaan of wordt voldaan.


Vraag 10

Wat zijn de kosten om kwaliteitsborger te worden? Hoeveel zijn de verschillen per instrument aanbieder? 

Antwoord 10

Jan Pieter van Dalen - Dit is sterk afhankelijk van het (type) project en je komt hier achter door concreet offertes op te vragen.


Vraag 11

Ik heb meerdere aannemers gesproken die Wkb-pilotprojecten draaien. Ik krijg te horen dat sommige partijen (aannemers) foto's maken van het gene wat al goed is en niet van wat fout is. Dit is eigenlijk de wet omzeilen, hoe kan de kwaliteitsborger hier scherp op toezien?

Antwoord 11

Jan Pieter van Dalen - Het is belangrijk om dat wat goed is slim te borgen, zeker als het in de eindfase niet meer zichtbaar is. Kom je zaken tegen die (nog) niet voldoen, dan is het ook slim om deze via dezelfde systematiek op te merken én op te lossen. Zo omzeil je de wet niet. Aan de erkende kwaliteitsborger is het om vast te stellen dat op alle onderdelen van het BB wordt voldaan.


Vraag 12

Hoe ga je om met verwerkingsvoorschriften / eisen t.o.v. garanties?

Antwoord 12

Jan Pieter van Dalen - Een garantie kan een onderdeel zijn van het voldoen aan de wettelijke eis. Dus deze dragen bij aan het verlagen van risico en dat leidt doorgaans tot een minder streng keuringsregime op de bouw.


Vraag 13

Zitten er kosten verbonden aan een borger of ‘’krijgen’’ opdrachtgevers een borger?

Antwoord 13

Antwoord in de openbare chat - De gemeenten zijn druk bezig (enkele hebben dat al ingeregeld) dat er korting wordt gegeven op de bouwleges.


Vraag 14

Controleert de kwaliteitsborger of een product aan de CE certificering voldoet voor wat betreft de Europese Producten Verordening en o.a. bijbehorende prestatieverklaring?

Antwoord 14

Jan Pieter van Dalen - Als dat in het kader van een BB-afdeling nodig is wel, maar dat geldt niet voor alle CE gecertificeerde producten die worden toegepast en dat hangt ook sterk van het risico af.


Vraag 15

Hoe compatibel is Ed Controls met andere softwarepakketten, ofwel worden de diverse stakeholders tot bepaalde software keuzes gedwongen of moeten zij meerdere softwarepakketten voor de diverse opdrachtgevers aanschaffen?

Antwoord 15

Robert Greidanus - Ed Controls is compatibel met een aantal document management systemen en met KYP voor de planning. Er zijn inderdaad meerdere aanbieders op dit vlak. Wij denken met Ed Controls een gebruiksvriendelijke tool te kunnen bieden. Wij bieden graag een demo of free trial aan.


Vraag 16

Welke medewerker kan het beste de controles doen binnen de organisatie m.b.t. de Wkb?

Antwoord 16

Robert Greidanus - Als je dit proces onderdeel laat zijn van het hele team dan kan de projectleider, werkvoorbereiding en de uitvoerder hierin een rol spelen. Van tevoren wordt er nagedacht over de inhoud en frequentie van de keuringen. De WV zet het klaar en de uitvoerder voert het uit en legt het vast.

William Bosschaart - Bij HSB is de uitvoerder hier leidend in, hij kan dit wel intern delegeren


Vraag 17

Hoe zorg je voor draagvlak binnen je organisatie m.b.t. de extra taken die bovenop de al bestaande werkzaamheden komen door de Wkb? 

Antwoord 17

Robert Greidanus - Maak het een gezamenlijke verantwoordelijkheid en vraag hoe de kwaliteit nu wordt bijgehouden. Dan helpt Ed Controls je doordat je niet allerlei lijstjes moet bijhouden en belletjes moet plegen. Het wordt juist gefaciliteerd om het gezamenlijk op te pakken. En je verdient er als bedrijf ook geld mee door kosten te besparen op de langere termijn.

William Bosschaart - Het totale verhaal goed uitleggen; waarom doen we dit en wat is jou rol hierin. Zorg er ook voor dat iedereen in het team van directeur tot voorman hierin mee helpt en de uitvoerder niet alleen laat staan.


Vraag 18

Moet ik als bouwspecificaties deskundige m.b.t. de Wkb iets extra regelen/opnemen in een STABU projectbestek? Hoe belangrijk is/wordt het projectbestek m.b.t. de Wkb?

Antwoord 18

Jan Pieter van Dalen - Het voldoen aan het Bouwbesluit is maatgevend. Extra regels in het STABU projectbestek voegen daar in beginsel niets aan toe. Wel kan je de keuringsitems het beste op NLSfB of STABU niveau inrichten en bevat het bestek natuurlijk het vertrekpunt voor het toetsen van de eis. Alleen nog belangrijker is of het ook zo in het werk gemaakt is!


Vraag 19

Als de borger er al bij de initiatieffase moet zijn, voordat de aannemer in beeld is, dan liggen de kosten toch bij de opdrachtgever en niet bij de bouwer? Of wordt de borger later ‘’ondergeschoven’’ bij de aannemer?

Antwoord 19

Jan Pieter van Dalen - De aanvrager betaalt de borger. De kosten liggen bij de vergunningaanvrager, doorgaans de opdrachtgever. Dat is ook verstandig in het kader van de onafhankelijkheid.


Vraag 20

Wat houdt de tool Ed Controls in m.b.t. het toetsen aan vergunningsvoorwaarden?

Antwoord 20

Robert Greidanus - Wanneer je project in uitvoering is, zijn er zaken die in de vergunning zijn opgenomen. Met Ed Controls kun je die dan visueel maken door bijvoorbeeld de ticket module te gebruiken.


Vraag 21

Voegt HSB de kwaliteitsborger toe aan KYP, zodat die mee kan kijken?

Antwoord 21

William Bosschaart - Het is voor Woningborg een voorwaarde om met KYP te werken, zodat zij op de juiste momenten de keuringen kunnen aanvragen en zo kan de inspecteur van Woningborg bij wijzigingen zijn bezoek hier op instellen.


Vraag 22

Zijn de bouwkosten van de projecten met kwaliteitsborger hoger dan zonder kwaliteitsborger?

Antwoord 22

Antwoord in de openbare chat - Dat klopt, echter de kosten van een borger zullen worden verrekend met de bouwleges. Wanneer de initiatiefnemer op voorhand al een borger wenst, dan kost dat op voorhand even geld. Deze kosten zullen uiteindelijk via korting op leges worden verrekend. Tiokb heeft dit overigens wettelijk nog niet geregeld bij wet. Daarom is het nu de vrijwillige keuze van de gemeente om korting op de bouwleges aan te bieden. Er is een landelijke lijst van gemeenten die dit al geregeld hebben.

William Bosschaart - Het kost nu nog geld in extra inspanning, het onderhouden van het systeem en ICT kosten. Het levert ook op; data, eenduidig werken, Combineren van eigen kwaliteits- en veiligheidslijsten. En in ons geval ook digitaal opleveren.


Vraag 23

Wordt Ed Controls door HSB projectontwikkeling ingezet of HSB uitvoering?

Antwoord 22

William Bosschaart - Door allebei, maar met name HSB uitvoering.


Vraag 23

In de praktijk blijkt, met name in het laatste deel van het WKB traject, dat er een onderdeel niet aanwezig is waardoor het As-built-dossier niet afgerond kan worden en de verklaring niet door de borger kan worden afgegeven. Hoe gaan we om met gelijkwaardigheid? Deze onderdelen blijven (voorlopig) bij de gemeente.

Antwoord 23

Jan Pieter van Dalen - Klopt, daarom is het ook zo belangrijk om gedurende de rit te weten wat er nog open staat. Gelijkwaardigheid bij GK1 is niet van toepassing, bij GK2 of GK3 altijd de gemeente erbij betrekken. Gelijkwaardigheid blijft nog altijd bij de gemeente.


Vraag 24

Een voorbeeld op detailniveau uit de realiteit: "Een aannemer moet volgens het bouwplan en de BBL gevelbekleding in brandklasse D toepassen." Hoe gaat de bewijslast stap voor stap in zijn werk / aan welke vereisten moet worden voldaan bij de WKB/kwaliteitsborger m.b.t. de materialen. Uitsluitend gedetailleerde DoP's van de leverancier overleggen, of mogen ook aantoonbare end-use SBI test rapporten overlegd worden? Of anders.

Antwoord 24

Jan Pieter van Dalen - De externe kwaliteitsborger zal - afhankelijk van de (on)herkenbaarheid van het gevelproduct - bewijs willen zien op basis waarvan hij er vertrouwen in heeft dat er wordt voldaan aan brandklasse D. Dus de bewijsstukken (die kunnen bestaan uit DoP's en/of aantoonbare end-use SBI testrapporten) kunnen worden opgevraagd. En dan zal op basis van de beschikbare informatie worden vastgesteld of wordt voldaan.


Vraag 25

Heeft de Wkb voor de wegenbouw veel nut vanwege de lage gevolgsklasse en lage frequentie van keuringen? Als de werkzaamheden vooral liggen in de aanleg van infrastructuur, zoals wegen en bruggen, dan vallen deze onder gevolgsklasse 1.

Antwoord 25

Jan Pieter van Dalen - Als het project onder GK1 valt dan geldt de Wkb aanpak ook daarvoor. Er wordt echter alleen getoetst op de Bouwbesluiteisen en niet op de overige bouwkwaliteit.


Vraag 26

Hoe kan een kwaliteitsborger aantonen wat relevante werkervaring is. Want de TLOKB heeft deze eisen gesteld voor de certificering:
- Algemene Eisen aan instrumenten voor kwaliteitsborging : Aan de in het eerste lid beschreven eisen is ook voldaan als door ervaring een aantoonbaar gelijkwaardig kennisniveau is verkregen.

Antwoord 26

Jan Pieter van Dalen - Dit zal uit de CV van de betreffende borger moeten blijken (uitgevoerde proefprojecten, toetsingen etc.)


Vraag 27

Wie gaat al deze info beheren? Het behoort toch eigenlijk tot het bouwwerk. Dus de eigenaar en zijn rechtsopvolgers.

Antwoord 27

Jan Pieter van Dalen - Klopt, daarnaast is er een 'dossier bevoegd gezag' die in het kader van de handhavende taak van de gemeente moet worden aangereikt.


Vraag 28

Hoe gaat men om met "vage" ontwerp,- eisen / uitgangspunten, b.v. de Welstand? Of valt dit niet onder de WKB?

Antwoord 28

Jan Pieter van Dalen - Onder de Wkb blijft er een toets op welstand bestaan.


Vraag 29

Wordt WKB CC1 klasse gefaseerd of in één keer ingevoerd?

Antwoord 29

Jan Pieter van Dalen - Gevolgklasse 1 wordt per 1.1.2024 in één keer ingevoerd.


Vraag 30

Wordt WKB CC1 klasse gefaseerd of in één keer ingevoerd?

Antwoord 30

Jan Pieter van Dalen - Gevolgklasse 1 wordt per 1.1.2024 in één keer ingevoerd.


Vraag 31

Hoe zien jullie de WKB toegepast worden in modulaire bouw?

Antwoord 31

Jan Pieter van Dalen - Dat is een grote kans: één keer keuren en dan een 'productcertificaat' laten opstellen voor het (half)fabrikaat.


Vraag 32

Waarom zijn de eisen van TlOKB zo hoog m.b.t. opleidingsniveau. HBO voor kwaliteitsborging voor risicoklasse 1. En voor risicoklasse 2 en 3 nog hoger.

Antwoord 32

Jan Pieter van Dalen - Dat is zo door de wetgever bepaald.


Vraag 33

Moeten alle (onafhankelijke) kwaliteitsborgers een BRL 5019 certficaat hebben?

Antwoord 33

Jan Pieter van Dalen - Niet de BRL 5019 is leidend, maar de eisen vanuit de instrumentaanbieder. Zij houden zich aan de afspraken die in de ministeriële regeling hierover zijn opgenomen. De KiK KOMO hanteert hierbij de BRL 5019 als basis.


Vraag 34

Is de BRL 5029 al live?

Antwoord 34

Jan Pieter van Dalen - Het is de BRL 5019 en die is beschikbaar. Zie ook het antwoord op de vorige vraag.


Vraag 35

Is het 100% kwaliteitscontrole? Of wordt er gewerkt met referentiewoningen? Hoe weet de gemeente exact of alle bouwwerken voldoen aan bouwbesluit (of BBL)?

Antwoord 35

Jan Pieter van Dalen - Dit vindt risicogestuurd plaats en centraal staat het gerechtvaardigd vertrouwen van de kwaliteitsborger. De verklaring die de kwaliteitsborger afgeeft is het bewijs richting gemeente dat wordt voldaan aan het bouwbesluit /straks BBL.


Vraag 36

Valt de borger contractueel onder de opdrachtgever? Dat zou zo moeten zijn, lijkt me, bij de initiatief- en engineeringsfase. De aannemer is dan niet altijd in beeld in die fases. En moet die borger gedurende het hele proces t/m oplevering dezelfde persoon / partij te zijn?

Antwoord 36

Jan Pieter van Dalen - De borger valt contractueel gezien onder de vergunninghouder.


Vraag 37

Welke rol ligt er voor de planvoorbereiding? Wij zitten aan de voorkant maar waar moeten wij aan denken / doen. Is hier een checklist van?

Antwoord 37

Jan Pieter van Dalen - De planvoorbereiding dient het projectdossier (ontwerpstukken) zo compleet mogelijk aanleveren. De MOR is hiervoor de richtsnoer.


Vraag 38

Hoe is e.e.a. geregeld m.b.t. meewerk dat ook bouwkundig kan zijn?

Antwoord 38

Jan Pieter van Dalen - Wat gebouwd wordt moet voldoen aan het Bouwbesluit, dus dat geldt ook voor het ingediende meerwerk.



Bovenstaande antwoorden zijn gegeven door onze experts:

Jan-Pieter-van-Dalen-150x150.jpeg

Jan Pieter van Dalen
WKB-expert Bouw Beter

Robert-Greidanus_edited-150x150.jpg

Robert Greidanus
Senior accountmanager Ed Controls

William-Bosschaart_edited-150x150.jpg

William Bosschaart
Projectleider HSB Bouw


Disclaimer: De informatie op deze pagina is uitsluitend informatief bedoeld. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.